بلت یا نوارنقاله و کابرد آن در صنعت
- از نوار نقاله جهت حمل مصالح و جابجایی مصالح در صنعت استفاده می شود این تجهیز، قابلیت جابجایی مصالح با راندمان مشخص را دارد، که متشکل از یک الکتروموتور و گیربکس می باشد. نوار نقاله کار حمل و انتقال مواد را انجام میدهد و با نام‌های تسمه نقاله و کانوایر نیز معروف است. در ادامه به فاکتورهای مناسب جهت انتخاب نوار نقاله خواهیم پرداخت و انواع آن را ذکر می کنیم
کاربرد نوار نقاله یا کانوایر
به دلایل زیادی مهندسین تولید کننده سیستم‌های کانوایر را در تأسیسات تولیدی خود گنجانده اند:
- انتقال محصولات از نقطه A به B (برای جلوگیری از اتلاف وقت در راه رفتن یا کاهش حرکات لیفتراک و غیره)
- برای حمل کالاهایی که برای بارگیری اعضای تیم خیلی سنگین است
- برای انتقال محصولی در حالی که اپراتورها روی آن کار می‌کنند (یا به آن اضافه می‌کنند). شایان ذکر است که حتی در صنایعی نظیر یک کارخانه اتومبیل سازی در مونتاژ نهایی
- برای جلوگیری از صدمه به کارگران در اثر حرکت تکراری یا برای جلوگیری از آسیب رسیدن به محصولات ناشی از حرکت
- برای تحویل محصولات به یک سیستم انتقال نیاز داریم که نوار نقاله مناسب ترین و در دسترس ترین گزینه است. در صنایع دیگر نظیر مواد غذایی و انبارهای فروش بزرگ نیز جهت انتقال مواد بسته بندی شده از بلت استفاده می گردد.
کلا برای توالی یا توالی مجدد محصولات بین فرآیند ها، انواع کانوایر مانند نوار نقاله یا بلت می‌توان استفاده نمود.یکی از دلایل اصلی استفاده ی گسترده از کانوایر این می باشد که آن یکی از انعطاف پذیرترین نوع تجهیزات صنعتی است. و در صورت تعیین و نصب می‌توانند بهره وری ، کارایی و ایمنی را بهبود ببخشند.
اهم کاربرد نوار نقاله
- در بسیاری از خطوط تولید و مونتاژ، نوار نقاله برای جابه‌جایی مواد و قطعات به کار می‌رود.
- در باربری اتوماتیک، از کانوایر برای حمل وسایل استفاده می‌شود.
- وقتی کامیون‌ها پایین‌تر از محل بارگیری باشند، می‌توان وسایل را به نوار نقاله به درون کامیون فرستاد.
- در پیشخوان فروشگاه‌ها، از نوار نقاله برای جابه‌جایی اجناس استفاده می‌شود.
- در پله‌برقی یا پیاده‌روهای متحرک نیز از نوار نقاله استفاده می‌شود
اجزای نوار نقاله
عمومی ترین و در معرض دیدترین عضو یک سیستم کانوایر بلت، تسمه نقاله می باشد که با چند قرقره که به آن‌ها طبلک یک درامز هم گفته می‌شود، کار می‌کند. این قرقره‌ها دائما روی یک حلقه بسته دور می‌زنند. تعداد زیادی قلاب، چرخ‌دنده و یک کمربند لاستیکی پهن نیز در این دستگاه وجود دارد. تسمه لاستیکی توسط غلتک‌ها در مسیر هدایت می‌شود و حرکت می‌کند.از دیگر اجزای آن به الکترو موتور و گیر بکس می توان اشاره نمود و به استوانه های هدایت نوار نقاله ، رولیک گفته می شود.
این نوع از ملزومات و تجهیزات بسته بندی با توجه به نوع نیاز و کارکردی که برای آن‌ها در نظر گرفته شده است، در ابعاد و اندازه‌های گوناگون و با جنس‌های مختلف ساخته می‌شوند.
فاکتور های انتخاب نوار نقاله
فاکتورهای مهم در انتخاب نوار نقاله که با توجه به آن ها موتوری با قدرت و کیلووات مناسب انتخاب می گردد.
- سرعت
- ظرفیت
- عرض
جنس های مختلف نوار نقاله
- تسمه نقاله لاستیکی
تسمه نقاله لاستیکی دو قسمت دارد: لاستیک و تار و پود. در لایه بالایی و پایینی از پلاستیک و میانه آن‌ها از تار و پود استفاده شده است. تار و پود را برای افزایش قدرت نوار نقاله به کار می‌برند. این نوع کانوایر بیشتر در صنایع معدنی، سیمان، فلزات و ... کاربرد دارد و معمولا در صنایع غذایی به کار نمی‌رود.
تسمه‌های لاستیکی دو مدل ساده و آجدار دارند. مدل ساده برای انتقال مواد یک دست و یکسان استفاده می‌شود و مدل آجدار بیشتر در معادن و برای انتقال مواد معدنی به کار می‌رود و از متداول ترین انواع نوار نقاله می باشد.
- تسمه نقاله پارچه یا نمدی
تسمه نقاله پارچه یا نمدی نیز مانند pvc برای صنایع غذایی و دارویی بسیار مناسب است. در این نوع کانوایر، لایه بالایی تسمه نقاله از نمد، پارچه یا الیاف کتان یا پلی استر ساخته می‌شود. این تسمه نقاله‌ها در خط تولید بیسکویت، شیرینی، نان فانتزی و امثال این‌ها کاربرد فروانی دارد.
- تسمه نقاله مدولار
تسمه نقاله مدولار یا زنجیر نقاله مدولار کاملا از پلاستیک ساخته می‌شود. قطعات پلاستیکی کوچک و با سایز استاندارد مونتاژ می‌شوند و در کنار هم قرار می‌گیرند. این قطعات یک تسمه نقاله مدولار با طول و عرض مشخص و مقاوم در برابر ضربه و وزن بالا را شکل می‌دهند. از این مدل کانوایر بیشتر در خطوط شست‌وشوی مواد بهداشتی و غذایی استفاده می‌شود. قطعات کوچک تسمه نقاله مدولار توسط پین یا قفل ضد آب به هم وصل می‌شوند.
دمای مورد نیاز جهت کار نوار نقاله
بهترین دما جهت کارکرد نوار نقاله ، ۸۰ درجه سانتیگراد می باشد البته قبل از انتخاب یک نوار نقاله بایست شرایط دمایی کار را سنجید و نوار نقاله ی مناسب را انتخاب نمود، جدیدا می توان از پلاستیک هایی جهت ساخت نوار نقاله استفاده نمود که توان بیشتری در حرارت داشته و بعضاً تا ۱۳۰ درجه دمای کاری را کنترل کنند.
موارد استفاده از نوار نقاله در صنعت
کاربرد عمده ی نوار نقاله در جابجایی مواد در صنایع می باشد به عنوان مثال در صنایعی مانند سیمان یا دولومیت و یا کارخانه آهک و کارخانه گچ، از نوار نقاله برای انتقال مواد خام از سنگ شکن های اولیه یا ثانویه به سیلوهای ذخیره یا دپوهای مربوطه استفاده می‌گردد.
در کارخانجاتی نظیر کارخانه دولومیت کلسینه که به دانه بندی خاصی ، جهت خوراک دهی به کوره نیاز است ، برای اتصال و لینک بین سنگ شکن ها هم از بلت و یا نوار نقاله استفاده می گردد.
